MKB-Convenant: eerste stap is gezet
Hot in het nieuws: De gemeente Amsterdam zet een belangrijke eerste stap richting een betere samenwerking tussen opdrachtgever en infra-aannemers!
Er wordt een convenant getekend waardoor het voor marktpartijen mogelijk wordt om ook in de voorfase van een project mee te denken over de plannen. Hiermee wordt de ‘kloof’ tussen opdrachtgever en het MKB langzaam maar zeker overbrugd. Een geweldige stap in de goede richting!
Partnership
Het MKB-Convenant moet ervoor zorgen dat GWW-bouwers die samenwerken met Gemeente Amsterdam de infraprojecten sneller, duurzamer en innovatiever uitvoeren. De gemeente zet de deur open voor soepelere samenwerking, zo schrijft Cobouw.
Ook buiten de GGW-sfeer is dit voor ons als aannemerscollectief (en waarschijnlijk voor veel collega-aannemers) een herkenbaar verhaal. Zowel in het ‘groen’ en het ‘grijs’ liggen er nog veel kansen voor opdrachtgevers en aannemers om de huidige afstandelijke rollenverdeling te doorbreken.
Als collectief praten we graag over een partnership tussen opdrachtgever en –nemer, waarin de klant ruimte durft te geven en zich laat ontzorgen door de aannemer. Als de basis goed is, komt dit zowel de prijs als de kwaliteit ten goede!
MKB-convenant
In bovengenoemd artikel komen een aantal dingen naar voren waar wij het wel warm van krijgen, zelfs op deze koude dagen! En een aantal dingen waar we graag een kanttekeningetje plaatsen. Hieronder vind je een aantal citaten. Wat vind jij?
“De bekoelde verhoudingen tussen opdrachtgevers en bouwers beginnen te ontdooien.”
En dat ligt niet aan het weer! Deze ontwikkeling is al langer voelbaar, maar wordt nu concreet gemaakt middels het convenant. Wij merken dat, door de aantrekkende markt, vraag en aanbod toch net iets anders komen te liggen en je als aannemer keuzes moet maken. Een duidelijke en logische keuze is dat een partnership geprefereerd wordt boven het dienen als ‘calculatiebureau’. Je merkt dat de vragende partij hier nog flink aan moet wennen. Echter opdrachtgevers die hierin niet schakelen dreigen de boot te missen.
“Litjens (Wethouder van Amsterdam, red.) herkent het beeld van de machtige opdrachtgever die graag alle touwtjes in handen houdt.”
De neiging van opdrachtgevers om in een controlefunctie te zitten is begrijpelijk. Echter is het verkeerd als dit een soepele samenwerking in de weg gaat zitten. Aannemers hebben veel ervaring. Maak er gebruik van!
Aan dit traditionele denken liggen slechte verhalen en ervaringen uit het verleden ten grondslag. Opdrachtgevers zijn in sommige gevallen zo verkrampt dat de opdrachten en talloze bijlages juist voor wrijving zorgen. Bestekken en tekeningen dienen meer als leidraad. Het programma van eisen is de plank om mee te slaan.
“Als je de markt in de voorfase overslaat, mis je belangrijke input met extra kansen op innovatie. Meedenken vanuit de markt klinkt voor de hand liggend en zorgt ook nog een voor extra motivatie. Anders moet de bouwer toch gewoon doen wat is voorgekauwd en ontbreekt de prikkel om de uitvoering samen te verbeteren.”
Mooi voorbeeld in dit kader is burgerparticipatie. Opdrachtgevers willen wel, maar als dit geen driehoeksverhouding is tussen opdrachtgever, opdrachtnemer en de burgers zal het nooit echt haalbaar worden. In veel trajecten doet de opdrachtgever het voorwerk met de burgers en worden de resultaten in contractstukken vastgelegd. Zo kan er toch weer een aanbesteding worden gehouden.
Resultaat: de burgers worden eerder monddood gemaakt door inspraak dan dat er meerwaarde wordt gecreëerd. Als je de juiste aannemer vanaf dag 1 bij het traject betrekt zal je zien dat er echt mooie initiatieven ontstaan. Aannemers zijn niet voor niets ondernemers, laat ze dan ook in hun kracht!
“Elkaar ruimte en vertrouwen geven is een verademing voor alle partijen.”
Ten eerste natuurlijk in tijd, maar zeker ook qua kosten. Betrokkenheid en het ‘project-eigen’ maken van een project is nog wel het belangrijkst. Zo heb je ook plezier in wat je dagelijks doet!
Als een opdrachtgever een vraag of probleem heeft, laat een opdrachtnemer (die kennis en expertise heeft en waarbij het gevoel goed is) dit dan ook oplossen. De huidige aanbestedingswet laat hier weinig ruimte voor, terwijl een dergelijke samenwerking voor beide partijen erg voordelig kan zijn.
“Als de markt in de voorfase kan meedenken over haalbaarheid, hinder en techniek is de uitvraag beter. Dichttimmeren van contracten leidt tot een hoop frustratie en gedoe over meerwerk. Dat kan heel veel beter als je elkaar vertrouwt, aanspreekt en ruimte geeft.”
Dit sluit mooi aan op bovenstaande. De kwaliteit van aanbestedingen op laagste prijs is al jaren aan het teruglopen door een gebrek aan openheid en wederzijds vertrouwen. Momenteel zien we een ontwikkeling in de markt; ‘laagste prijs’ niet meer het allerbelangrijkst. Er ontstaan daardoor inschrijfcriteria die geregeld kant nog wal raken. Door de grote hoeveelheid vereisten weten opdrachtgevers niet altijd wat ze allemaal vragen.
We zien nog te vaak gebeuren dat een inschrijver op alle punten maximaal scoort, maar de verantwoordelijkheid in de praktijk wordt doorgegeven aan onderaannemers. De prijzenslag wordt niet meer gewonnen in geld, maar in het omzeilen van risico’s of criteria.
Het is bijvoorbeeld vaak zo bij het CO2-prestatieladder certificaat dat trede 5 een maximale korting ontvangt. Deze trede vraagt soms een flinke duurzaamheidsslag van kleine onderaannemers. Stel een hoofdaannemer neemt het werk aan, maar heeft bijna geen materieel in eigen beheer en maakt gebruik van inleen- en inhuurmachines. De last van trede 5 komt dan te liggen bij de kleinere partij die hiervoor allerlei investeringen moeten doen om te mogen werken.
“De ambitie is (…) dat het MKB-convenant zich als een olievlek verspreidt over het hele land.”
Wij hopen het! Ons inziens gaat dit, door de ommezwaai in vraag en aanbod, vanzelf ontstaan. Opdrachtgevers die door regeltjes of beleid krampachtig vasthouden aan aanbestedingswetten of procedures zullen veroordeelt worden aan partijen die deze ommezwaai niet kunnen volgen. Hoe dan ook; wij zijn er klaar voor! En jij?
Naar overzicht
