Burgerparticipatie doe je zo(genaamd)?
De toekomst van de samenleving of onpraktische belofte? Hoe dan ook, burgerparticipatie is HOT! Burgers worden betrokken bij het ontwerpen van de openbare buitenruimte, beslissen samen met de gemeente tijdens het aanbestedingsproces en starten daarna zelf een moestuintje.
Recentelijke was een van onze projecten onderdeel van een onderzoek naar burgerparticipatie. We zijn trots op de 8 die we als aannemer kregen van de bewoners. Hartelijk dank! Maar houdt dat cijfer ook in dat deze burgers écht betrokken zijn geweest?
Experimenteren
Hoewel burgerparticipatie zelf in feite al lang bestaat, gebruiken we de term pas echt sinds de jaren negentig. Toen werd voor het eerst vastgesteld dat er een kloof is ontstaan tussen de staat en haar burgers. Een kloof die steeds groter lijkt te worden. Het antwoord is burgerparticipatie; de burger moet weer betrokken worden. Van verzorgingsstaat naar ‘participatiesamenleving’.
We zijn nu twintig jaar verder en zitten nog steeds in de experimenteerfase. Bij de herinrichting van het een park door de T&G Groep, dat deel uit maakte het onderzoek, was dit ook het geval. Daar zijn de omwonenden al bij de ontwerpfase betrokken door de gemeente. Binnen de wijk is er een werkgroep opgericht van acht bewoners. Via een enquête die door de werkgroep werd gemaakt en verspreid kregen alle bewoners de kans om hun wensen en eisen te delen.
Balanceren van belangen
Met alle input werd een conceptplan opgesteld door de gemeente, waar de werkgroep op mocht schieten. De kunst (en een uitdaging bij burgerparticipatie in de praktijk) blijkt het balanceren van alle belangen. Een jong gezin met kinderen maakt op een andere manier gebruik van een park dan een ouder stel. En de gemeente heeft uiteraard een beperkt budget en de plannen voor de uitvoering lagen al klaar. Er zal altijd water bij de wijn moeten.
Een andere uitdaging die hierop aansluit is dat de gemeente vaak eindverantwoordelijke blijft. Wanneer een bewoner uit de werkgroep aangeeft per se een bepaalde aanpassing te willen in het ontwerp (welke het park minder veilig maakt), dan draagt de gemeente het risico. Dit maakt het lastig voor zowel de betrokkenen als de gemeente om echt gelijkwaardige dialoog te voeren.
Onderzoek
De resultaten van het onderzoek geven inzicht in de mate waarin het is gelukt de burgers te betrekken. 64% van de omwonenden zijn tevreden over hoe de input is verwerkt in het uiteindelijke resultaat. 20% is niet tevreden, en 13% geeft aan niet tevreden te zijn omdat hun input niet is verwerkt.
Daarnaast gaf de helft van de omwonende van dit betreffende park aan überhaupt geen input te willen leveren. Een groot gedeelte van de omwonende vond het huidige park prima, en zat niet te wachten op een herinrichting. De plannen leken dus al redelijk vast te liggen.
Burgerparticipatie doe je zo(genaamd)?
We nodigen je graag uit jouw visie op burgerparticipatie en op de genoemde cijfers te delen. Nogmaals, we zijn trots op de 8 die we kregen voor onze werkzaamheden. Maar we moeten kritisch blijven. Wordt er echt iets gedaan met de input van de betrokken bewoners? Of wordt burgerbetrokkenheid gebruikt om klachten in te dammen en worden bewoners nog steeds van het kastje naar de muur gestuurd?
Het is belangrijk dat we steeds weer opzoek gaan naar manieren om ‘echte’ burgerparticipatie toe passen in de buitenruimte en in de praktijk. Waarbij de uitdaging misschien niet eens is het betrekken van de buurt, maar juist het los durven laten van bestaande plannen.
Om dit te stimuleren ziet de T&G Groep de relatie met een klant vooral ook een partnership voor de lange termijn. Echte (sociale) duurzaamheid kunnen we alleen realiseren door echte gelijkwaardige samenwerking.
Naar overzicht
